Wat is een burn out en hoe ga je ermee om?
Wat is een burn out?
Burn out betekent letterlijk opgebrand zijn. Je voelt je hierbij uitgeput. Burn out word je door langdurige of extreme zorgen en stress of te weinig tot geen ruimte hebben om jezelf in balans te brengen.
Dit kan zijn veroorzaakt door verschillende situaties zoals bijvoorbeeld: werkdruk, (te)veel werken, druk privéleven, relatieproblemen, financiële stress, gezondheidsproblemen, studeren en overige stressproblemen. Maar ook door op een manier te leven dat helemaal niet bij je past en dat je van jezelf of anderen hierin moet passen.
Een burn out komt veel voor bij werknemers, studenten en ondernemers. Werknemers hebben vaak te maken met een hoge werkdruk waarbij druk van verschillende kanten komt kijken en vaak weinig vrijheid/balans is.
Van studenten wordt tijdens hun studie natuurlijk ook veel gevraagd. Ze hebben veel te maken met deadlines en daarnaast hebben zij meestal ook nog een baan om de huur te kunnen betalen en leuke dingen te kunnen doen.
Ondernemers steken hun hart en ziel en ook veel uren in hun bedrijf. Er moet natuurlijk ook geld worden verdiend met hun passie. Je ziet vaak dat ondernemers veel meer uren werken dan bij een baan voor een werkgever en dat er weinig ruimte is om in balans te komen.
Vaak denken mensen dat een burn out door werk komt. Dit hoeft niet per se alleen door werk te komen. Het kan ook zijn dat je prive situatie enorm belastend voor je is en je een lange tijd of misschien wel jaren over je grenzen bent gegaan.
Overspannen vs burn out
Het begint eerst met een overspannenheid. Bij overspannenheid wordt deze stress vaak opgebouwd in een periode van maximaal een half jaar. Over het algemeen zie je terugkomen dat herstel bij overspannenheid tussen 2 – 6 maanden kan duren.
Een burnout wordt gekenmerkt als een verstoring/ontregeling van het lichaam en geest door uitputtingsgevoelens. Dit ontstaat door een lange periode van minimaal 6 maanden. In de fases vóór een burn out, heeft meestal geen herstel kunnen plaatsvinden.
De burn out klachten zijn bijna hetzelfde als overspanningsklachten, maar het gevoel van uitputting is intenser en hersteltijd duurt langer.
Wanneer je jaren lang over je grenzen bent gegaan, dan kun je er ook jaren lang over doen om te herstellen. Het herstel van een burn out vindt in het algemeen plaats in minimaal 6 maanden en kan oplopen tot ongeveer 5 jaar.
Hoe herken je een burn out
Bij een burn out kun je eigenlijk niets meer. Je bent uitgeput en je lichaam is ontregelt. Je lichaam en geest dienen weer te worden hersteld.
Je kunt hierbij onder andere volgende klachten ervaren:
- extreme vermoeidheid;
- slaapproblemen (moeite met inslapen en ’s nachts wakker liggen. Vaak slaap je maar een paar uur per nacht);
- stijve spieren;
- hoofdpijn en nekpijn;
- andere lichamelijke klachten
- paniekaanvallen;
- hyperventilatie;
- geheugenverlies/vergeetachtigheid;
- concentratieproblemen;
- misselijkheid;
- emotioneel en huilbuien;
- hartkloppingen;
- piekeren en hier niet mee kunnen stoppen;
- last van bepaalde organen, zoals darmen.
Wanneer je je energie ergens aan besteed, kun je na 15 minuten al helemaal opgebrand zijn. Huishoudelijke taken, wandelen, boodschappen doen etc. is eigenlijk niet meer te doen. Je wilt alleen maar slapen, rusten en met rust gelaten worden.
Het kan ook heel erg vermoeiend zijn om af te spreken met anderen en dit lukt je ook niet meer. Een gesprek van 15 minuten kan al doodvermoeiend zijn. Je hebt daarna tijd nodig om je daarvan te herstellen. Vaak voel je je ook schuldig dat je contact niet meer kunt onderhouden. Daar komen ook emoties bij kijken. Soms gaat dit zelfs ten kosten van een vriendschap. Weet dat dit ook hoort bij het transformatieproces.
Hoe voorkom je een burn-out
Een burn out voorkom je door heel goed te luisteren naar wat jouw lichaam jou laat zien en goed verbonden te zijn met jezelf. Wanneer jij in connectie met jezelf bent, kun jij veel meer aan. Je kunt dan ook veel beter jouw grenzen aangeven en bewaken, omdat je precies aanvoelt wat wel en niet goed is voor jou.
Dat laatste is enorm belangrijk: weten wat wel en niet goed is voor jou. Waar wordt je blij van en niet blij van. Wat kost je energie en wat geeft je energie. Je mag weer leren voelen i.p.v. denken. Want bij voelen en denken komen verschillende antwoorden uit.
Je kunt met jezelf verbonden zijn zodra gevoel en ratio met elkaar samenwerken. Dat dit in balans is. Vanuit je gevoel, kun je de richting bepalen. Vanuit je hoofd kun je de juiste actie bedenken. Bij een burn out dient dit juist ook te worden hersteld.
Voelen en er naar handelen
Vervolgens is het wel belangrijk dat je ook hiernaar gaat handelen en goed voor jezelf op kunt komen. Herken dus je grenzen en handel hiernaar. Dit is toch vaak een valkuil als je een hoog verantwoordelijkheidsgevoel hebt. Of dat je niet assertief genoeg bent en dit lastig vindt.
Met name hoogsensitieve mensen zijn hier gevoelig voor. Vaak raken hoogsensitieve mensen ook burn out, omdat ze snel overprikkeld raken en niet goed weten hiermee om te gaan. Ook niet met hun eigen energie. Doordat ze vaak streng zijn voor zichzelf en veel van zichzelf moeten, raken zij sneller gestrest en overbelast.
Soms is het nodig om moeilijke knopen door te hakken. Het kan zijn dat je ander werk wilt gaan doen, of dat je je relatie wilt beëindigen. Misschien is het zelfs nodig om je hele leven om te gooien! Knopen doorhakken zorgt ervoor dat er weer ruimte ontstaat in je hoofd en energie, zodat je vanuit daar weer verder kunt gaan.
Als je merkt dat je moeite hebt met de bovengenoemde punten of andere zaken: zoek echt hulp mooi mens! Communiceer er met iemand over, zoals je leidinggevende, je partner of je huisarts. Neem met iemand contact op om hierover te praten die jou hierin kan helpen. Of neem desnoods een coach in de armen, want dit zal ook je bewustzijn verruimen, jou laten groeien en sneller kunnen laten herstellen.
Tips bij het voorkomen van een burn out
Wanneer je voelt dat je een tijdje uit balans bent, kun je het beste even een stapje terug doen of heel goed je grenzen bewaken.
Het belangrijkste is dat je een goede balans indeelt om de dingen te doen die je moet doen, vervolgens tijd indeelt om te rusten of herstellen en dan het belangrijkste: leef je leven op een liefdevolle manier en doe dingen waar je gelukkig van wordt!
Leer jezelf dus goed kennen en luister naar je gevoel en lichaam. Verzorg jezelf extra goed en neem voldoende rust/slaap. En geef je leven vreugde door leuke en fijne dingen te doen. Alleen de stress wegnemen is niet voldoende om niet ziek/burn out te worden!
Zorg ervoor dat je genoeg energie overhoudt voor de rest van de dag. Dus niet dat je al helemaal kapot bent na werk en helemaal niets meer kunt. Dan ben je dus al over je grens heen en is er geen goede balans. Je kunt dit bijvoorbeeld aangeven bij je leidinggevende en bekijken of minder uren werken een optie is.
Neem ook voldoende pauzes tussendoor. Vooral als je het erg druk hebt. Hoe drukker je het hebt, hoe meer pauzes je nodig hebt! En nee, dit is niet zonde van je tijd! Dit is in het belang van alle partijen die hiermee te maken hebben, inclusief jijzelf.
Jij kunt veel meer geven met een helder hoofd en opgeladen gevoel dan als je maar doorgaat en doorgaat.
Las standaard iedere dag selfcare momentjes of me-time in je agenda. Ook al is het maar 15 minuten. Iedereen heeft deze tijd voor zichzelf en deze ook nodig. Het mag geen excuus zijn dat je niet genoeg tijd hebt voor jezelf. Uiteindelijk draait het leven om jou. Laat jouw eigen macht in jouw handen houden!
Gun jezelf rust
Ik zeg altijd: gun het jezelf om de kwaliteit van je leven te verhogen. Gun het jezelf dus ook echt om hier veel aandacht aan te besteden. Dat is zelfliefde.
Soms wil je alles uit een dag halen, maar het leven leef je om te ervaren. Je hoeft niet altijd ‘aan’ te staan. Je mag soms ook stil staan en niets doen. Ook dat helpt in het leven en is ook nodig. Ook dit is het leven ervaren vanuit een andere hoek en hoort er net zo goed bij. En stil staan / niets doen is ook groei!
En nogmaals: doe echt dingen in je leven waar je gelukkig van wordt. Leef een leven dat bij je past. Leef op een manier dat bij jou en je natuurlijke ritme past. Dit verhoogt echt je energie!
Hoe ga je om met een burn out
Bij een burn out is het belangrijk om je lichaam goed te behandelen. Blijf in beweging door bijvoorbeeld iedere dag even 10 te wandelen. Yoga of ontspanningsoefeningen zijn heel goed om in contact te komen met je lichaam en geest. Je zou als het lukt bijvoorbeeld iedere dag 1 minuut kunnen toevoegen om het langzaam op te bouwen.
Mediteren en reiki kan ik zeer aanraden om dit contact te versterken en in verbinding met jezelf te komen. Ook om je lichaam en geest weer met elkaar te verbinden en herstellen. Het is heel belangrijk om aan je bewustwording te werken. Dit zal namelijk helen! Er zijn vele meditatieapps beschikbaar. Kies er een uit wat bij je past.
Reiki heeft mij persoonlijk geholpen om sneller te herstellen van mijn burn out. Mocht je meer over reiki willen weten, dan kun je hier meer over reiki lezen. Door reiki te leren kon ik eigenlijk pas echt leren mediteren.
Je lichamelijke klachten komen niet uit het niets. Je lichaam en geest zijn immers met elkaar verbonden. Wanneer je innerlijk aan het werk gaat, zullen klachten kunnen verdwijnen. Omdat blokkades laag voor laag worden afgepeld en daardoor de energie weer vrij kan gaan stromen.
Bekijk een burn out vanuit een andere hoek
Het komt vaak voor dat mensen te snel willen herstellen en toch over hun grenzen gaan, waardoor een terugval plaatsvindt. Het beste is om te accepteren dat je moet herstellen van de periode waarbij je over je grenzen bent gegaan.
Je lichaam dwingt jou nu om opnieuw jezelf te leren kennen en je grenzen te leren kennen. Wees dus niet teleurgesteld in jezelf, maar zie het als een mooie wijsheid van je lichaam die jou nu juist wilt helpen. Wijs jezelf dus niet af door de wijsheid van je lichaam te negeren. Vaak is zelfafwijzing iets wat juist zorgt voor ziekte.
De burn out is uiteindelijk een geschenk, ook al kun je dat nu niet zien. En als je respectvol met jezelf, je lichaam en geest omgaat, dan zul je hier de vruchten van gaan plukken voor heel je leven.
Je mag best even balen dat je nu niets kunt, maar focus niet teveel op de negatieve emotie. Wees dankbaar dat jouw lichaam jou nu helpt om maatregelen te nemen in je leven en dit uiteindelijk een hele goede wending kan aannemen als je er echt iets mee doet en van leert.
Als je lichaam even zwak aanvoelt en je voelt dat je wilt rusten, vind dit dan niet zonde van je tijd als je de hele dag niets doet. Je doet dan precies wat je hoort te doen: herstellen.
Herstellen van een burn out
Afhankelijk van hoelang je je grenzen bent overschreden zal herstel kunnen plaatsvinden tussen minimaal 6 maanden en 5 jaar. Hoe sneller je je bewustwordingsproces op gang zet, en goed in contact komt te staan met jouw lichaam en geest, hoe sneller je zou kunnen herstellen.
Het kan ook zijn dat er op persoonlijk vlak heel wat verandert, zoals een relatie die over gaat, maar ook vriendschappen die verloren gaan. Omdat je energie erg laag is, kun je je ook schuldig voelen tegenover anderen dat je bepaalde dingen niet meer kunt doen, zoals een uitje of leuke dingen doen.
Of je voelt je schuldig tegenover je kinderen, dat je er niet volledig voor hen kunt zijn. Dit kan voor veel extra emoties zorgen en het is belangrijk dat je ook deze goed verwerkt en ermee om leert gaan.
Vraag om hulp
Weet dat hier in ieder geval een enorm proces achter zit. Het is daarom belangrijk dat je dit niet alleen doet en dat je hierin goed wordt ondersteund. Hulp vragen is hierbij ook echt van belang en misschien is dit iets wat je nu mag leren.
Misschien zijn er mensen in je omgeving die je kunnen helpen met bepaalde zaken of mag je via je werk een coach kiezen die je helpt om te herstellen. Zoek naar mogelijkheden en doe dit niet alleen. Een burn out betekent dat er veel veranderd dient te worden.
Bij herstellen van een burn out is het belangrijk om echt te luisteren naar wat jouw lichaam je vertelt en aankan. Snel willen herstellen is vanuit je hoofd, maar nu moet je ook echt luisteren naar je lichaam.
Er zijn processen die herstel kunnen versnellen. Belangrijkste is bewustzijn en weer met jezelf verbonden te zijn. Healings kunnen hierbij ook bijdragen. Ik sta echter voor selfhealing en dit bied ik tevens aan.
Ik kan jou ook hierbij helpen
Mocht je nu hulp nodig hebben bij je herstel van een burn out? Dan kan ik jou hiermee helpen. Ik ben ervaringsdeskundige mede op dit gebied en bied coachingstrajecten aan.
Kijk hier voor meer informatie over een coachingstraject.
Versterk je Geest heeft een online Selfcare School en biedt een online cursus aan waarbij je leert hoe je jezelf in balans kunt brengen en je lichaam en emoties kunt helen door middel van reiki, meditatie en loslaattechnieken.
Kijk hier voor meer informatie over de online cursus: In connectie met jezelf.
Wees tenslotte heel lief tegen jezelf. Wees net zo lief als dat je tegen anderen bent. Het advies wat je aan anderen zou geven die burn out zijn, mag je ook aan jezelf geven. Wees je bewust dat dit waarschijnlijk iets is wat je mag leren!
Veel liefs,
Deniz
5 reacties
Tirza
Lieve Deniz. Precies omschreven hoe het is. Hier sta ik. 3e jaar nu. Gaat heel langzaam en ja lastig is die oude valkuilen van gedrag.
Dus lig ik nu op bed. Herstel ik. Terwijl ik 1000 andere dingen wil doen. Tóch ga ik liggen. Mijn lichaam en geest schreeuwen hierom. Bedankt was weer eye-opener.
Wat een mooie site en goede blogs. Liefs Tirza
Deniz
Dank je wel voor je mooie reactie lieve Tirza! Ik snap je heel goed en het blijft een uitdaging. Heel goed van je dat je toch naar je lichaam luistert en ervoor kiest om te herstellen. Ik wens je heel veel sterkte, maar ook liefdevolle momenten toe. You can do this! Liefs!
Willem
Ha Deniz,
Mooi en goed verhaal heb je geschreven. Herken er veel in. Ikzelf zit al bijna 2 jaar in een zware burn-out. Ik ben nog steeds extreem moe en tot weinig in staat – super confronterend. Hopelijk kom ik hier ooit uit en is het niet chronisch.
Nogmaals dank voor je verhaal en hartelijke groet,
Willem
Deniz
Hallo Willem, wat fijn dat je het een goed artikel vond. Vervelend om te lezen dat je een burn out hebt. Ik kan me voorstellen dat dit enorm confronterend kan zijn. Je zult er zeker uit komen op het juiste moment. Krijg je hier hulp of begeleiding bij? Heel graag gedaan en ik wens je mooie inzichten, balans en een goed herstel toe. Liefs, Deniz
Willem
Beste Deniz,
Dank voor je reactie. Ik heb al verschillende therapieën en coaching gehad maar nu even therapiemoe. Ik heb eigenlijk de burn out aangepakt zoals ik erin kwam. Wel tot de kern gekomen (onveilige hechting, gekwetste innerlijke kind, gedrag/Coping, etc). Helaas blijft de vermoeidheid en kan ik nog weinig. Ik probeer nu volledig over te geven en niet meer zo hulpafhankelijk te zijn. Dank voor je reactie! Hartelijke groet